Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zaostrzenia kar związanych z podpalenia, w tym wypalaniem traw oraz rozniecaniem ognia na terenach leśnych, łąkach i torfowiskach. Przewiduje on zwiększenie górnej granicy grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego z dotychczasowych 5 do nawet 30 tysięcy złotych. Mandaty za wykroczenia mają wzrosnąć z 500 zł do 5 tysięcy złotych. Kary te pozostawały niezmienione przez ostatnie 27 lat.
Tło zmian – tragiczne pożary w Biebrzańskim Parku Narodowym
Projekt nowelizacji ustawy Kodeks wykroczeń oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia pojawił się w środę na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Propozycje te są odpowiedzią na niedawny pożar, który strawił około 450 hektarów łąk i trzcinowisk w Biebrzańskim Parku Narodowym.
Rzecznik prasowy ministra spraw wewnętrznych i administracji, Jacek Dobrzyński, przekazał, że ministerstwa spraw wewnętrznych oraz sprawiedliwości zostały zobowiązane do opracowania projektu radykalnego zaostrzenia sankcji za wywołanie pożaru.
Stan obecny i potrzeba zmian po 27 latach
Jak podkreśla uzasadnienie projektu autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości, dotychczasowa siatka i wysokość kar za wykroczenia z art. 82 Kodeksu wykroczeń, obejmująca zachowania mogące wywołać pożar, nie była modyfikowana przez 27 lat. Również maksymalna wysokość mandatu pozostaje na poziomie 500 zł od 2001 roku, gdy weszła w życie ustawa Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.
Nowe propozycje kar za rozniecanie ognia i wypalanie traw
Resort sprawiedliwości zaproponował, by kary za rozniecanie ognia w lasach, łąkach, torfowiskach oraz w odległości do 100 metrów od tych terenów zostały znacznie zaostrzone. Dotyczy to również palenia tytoniu poza wyznaczonymi miejscami. Obecnie przewidziane sankcje obejmują karę nagany, grzywny, aresztu lub ograniczenia wolności. Po zmianach takie wykroczenie miałoby być karane wyłącznie grzywną, aresztem lub ograniczeniem wolności.
Kto będzie zagrożony nowymi sankcjami?
Projekt usuwa karę nagany i dodaje karę ograniczenia wolności dla osób odpowiadających za naruszenie przepisów określonych w art. 82 paragrafach 1, 2, 4 i 5 kodeksu wykroczeń. Chodzi m.in. o działania mogące wywołać pożar lub jego rozprzestrzenianie oraz utrudnianie działań ratowniczych.
Równie surowe kary grożą osobom, które nie dopełniły obowiązków dotyczących ochrony przeciwpożarowej swoich obiektów lub terenów. Sankcje dotkną także tych, którzy wypalają trawy w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów lub innych terenów lub gdy takie działania utrudniają ruch drogowy. Osoby nieostrożnie obchodzące się z ogniem lub nie nadzorujące miejsca wypalania również zostaną surowo ukarane.
Jednolita kara i podwyższenie grzywien
Ministerstwo Sprawiedliwości informuje, że po wejściu w życie zmian każde wykroczenie z art. 82 paragrafów 1–5 będzie zagrożone jednolitą karą – aresztem, ograniczeniem wolności lub grzywną. Dodatkowo proponuje się podniesienie górnej granicy kary grzywny z obecnych 5 tysięcy złotych do aż 30 tysięcy złotych.
Mandaty będą też wyższe – do 5 tys. zł
Nowelizacja Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia przewiduje, że w postępowaniu mandatowym za wykroczenia z art. 82 (paragrafy 1-5) grzywna będzie mogła sięgać nawet 5 tysięcy złotych – obecnie jest to 500 zł. W sytuacji popełnienia kilkukrotnie wykroczeń jednym czynem, mandat może wynieść do 6 tysięcy złotych (wcześniej było to do 1 tysiąca złotych).
„Sąd w każdym przypadku zasługującym na szczególne uwzględnienie będzie miał możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary lub odstąpienia od jej wymierzenia, biorąc pod uwagę charakter czynu oraz okoliczności osobiste sprawcy”
W uzasadnieniu projektu podkreślono, że nadzwyczajne złagodzenie kary może polegać na wymierzeniu jej poniżej ustawowego minimum albo na zastosowaniu kary łagodniejszej, w tym karze nagany.
Zmiany wynikają ze wzrostu zagrożeń pożarowych spowodowanych klimatem
Ministerstwo uzasadnia wprowadzenie nowych regulacji zwiększonym ryzykiem pożarów, które są skutkiem zmian klimatycznych – w szczególności wyższych temperatur, braku śniegu oraz zmiany schematu opadów. Pożary, jak podkreślono, stanowią poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, mienia, a także dla środowiska przyrodniczego.